ที่มาและความสำคัญ

ปัญหาขยะมูลฝอยไม่เพียงแต่สร้างภาระทางการเงิน แต่ยังส่งผลกระทบโดยตรงต่อสุขภาพของประชาชน กองทุนหลักประกันสุขภาพ เทศบาลตำบลนากลาง จึงได้จัด "โครงการส่งเสริมการคัดแยกขยะที่ต้นทางอย่างยั่งยืน" ขึ้น เพื่อสร้างความตระหนักรู้และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการจัดการขยะตั้งแต่ในครัวเรือน ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการแก้ปัญหาอย่างยั่งยืน

ภาพรวมการฝึกอบรม

การฝึกอบรมครั้งนี้ได้รับความสนใจ มีผู้เข้าร่วมทั้งสิ้น 120 คน ซึ่งประกอบด้วย แกนนำชุมชนตามเป้าหมาย (กำนัน, ผู้ใหญ่บ้าน, ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน, คณะกรรมการชุมชน, อสม.) รวมถึงผู้บริหารเทศบาล, สมาชิกสภาเทศบาล, วิทยากร และเจ้าหน้าที่ผู้จัด โดยกิจกรรมแบ่งเป็น 2 ช่วง:

  • ภาคเช้า: การบรรยายให้ความรู้เกี่ยวกับมาตรการจัดการขยะที่ต้นทาง และหลักการ 3R (Reduce, Reuse, Recycle) เพื่อสร้างความเข้าใจเบื้องต้น และนโยบายภารจัดการขยะของภาครัฐ
  • ภาคบ่าย: กิจกรรม Workshop แบ่งกลุ่มระดมสมอง เพื่อวิเคราะห์ปัญหาและร่วมกันจัดทำ "แผนลดขยะต้นทางระดับชุมชน" ที่สามารถนำไปปฏิบัติได้จริง

ผลลัพธ์ที่ได้: 3 แผนงานต้นแบบสู่ชุมชนปลอดขยะ

ผลจากการระดมสมองในภาคบ่าย ทำให้ได้แนวทางและแผนปฏิบัติการจัดการขยะมูลฝอยที่ต้นทาง 3 โครงการ ซึ่งพร้อมสำหรับให้ชุมชนต่างๆ นำไปปรับใช้ ดังนี้:

1. โครงการ "นากลางรวมใจ แยกก่อนทิ้ง"

เน้นการสื่อสารเชิงรุก (เช่น เสียงตามสาย, Line กลุ่ม แผ่นพับ) สร้างแกนนำในชุมชน และสร้างแรงจูงใจผ่านการมอบรางวัล "ครัวเรือนต้นแบบจัดการขยะ"

2. โครงการ "ถังขยะเปียก ลดโลกร้อน"

มุ่งจัดการขยะเศษอาหารในครัวเรือน โดยมีแนวทางสำรวจข้อมูลครัวเรือน และให้คำแนะนำทางเลือกสำหรับบ้านที่มีพื้นที่จำกัด

3. โครงการ "จัดตั้งธนาคารขยะชุมชน"

ได้ข้อเสนอเรื่องพื้นที่ตั้งธนาคารขยะที่เหมาะสม, การคัดเลือกคณะทำงานที่โปร่งใส น่าเชื่อถือ และความต้องการอบรมเฉพาะทาง (เช่น การทำบัญชี, เทคนิคคัดแยก)


สรุปผลสัมฤทธิ์: โครงการนี้บรรลุวัตถุประสงค์เป็นอย่างดี โดยได้สร้าง เครือข่ายผู้นำการเปลี่ยนแปลงด้านการจัดการขยะชุมชน จำนวน 120 คน และได้ "ตัวแบบแผนงาน" ที่เกิดจากการมีส่วนร่วมของชุมชน พร้อมขยายผลสู่ชุมชนปลอดขยะต่อไป

ก้าวต่อไป

เทศบาลตำบลนากลางและกองทุนฯ จะไม่หยุดเพียงเท่านี้ วันที่ 26 กันยายน 2568 เทศบาลตำบลนากลางจะนำคณะทำงานจากชุมชนศึกษาดูงานหมู่บ้านปลอดขยะ ณ ชุมชนโคกศรีเจริญ อบต.ป่าไม้งาม อ.เมืองหนองบัวลำภู ในปี พ.ศ. 2569 เราจะติดตามและสนับสนุนผู้นำการเปลี่ยนแปลงและทำ "โครงการชุมชนจัดการขยะยั่งยืนนำ" นำร่อง (Pilot Project) เพื่อผลักดันแผนงานไปสู่การปฏิบัติจริงในพื้นที่, รวมถึงการต่อยอดกิจกรรมสร้างแรงจูงใจโดยคัดเลือก "ครัวเรือนที่มีผลงานการจัดการขยะโดดเด่นต้นแบบ" เพื่อเชิดชูเกียรติและมอบรางวัลเป็นขวัญกำลังใจ และจัดการอบรมเชิงลึก (เช่น การบริหารจัดการธนาคารขยะ การแปรรูปของเหลือใช้เป็นผลิตภัณฑ์สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจ) ต่อไป เพื่อให้การจัดการขยะในชุมชนของเราเป็นไปอย่างโปร่งใสและยั่งยืน